Τετάρτη 28 Αυγούστου 2013

Σε τελική φάση η «Αυλή των Θαυμάτων»

Σε συνέχεια της ανάρτησης που είχαμε δημοσιεύσει παλιότερα, αναδημοσιεύουμε το άρθρο της εφημερίδας Καθημερινή, με τα νέα σχετικά με το Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης και την Αυλή των Θαυμάτων.

"Την αρχαία Αθήνα την ξέρουμε. Τη σύγχρονη Αθήνα τη ζούμε. Τη νεοκλασική Αθήνα των αρχών του περασμένου αιώνα μπορούμε να τη φανταστούμε μέσα από τη διασωθείσα νησίδα της Πλάκας και τα σκόρπια οικοδομικά σπαράγματα που επιβίωσαν της μεταπολεμικής ανοικοδόμησης. Αλλά την προεπαναστατική Αθήνα; Τη μεταβατική Αθήνα από την οθωμανική κυριαρχία στην άγουρη πρωτεύουσα των 10.000 ψυχών;

Αυτή περίπου δεν υπάρχει. Ελάχιστα τα ίχνη. Ανάμεσά τους, η μοναδική περίπτωση του οικοδομικού τετραγώνου που περικλείεται από τις οδούς Αρεως, Αδριανού, Βρυσακίου και Κλάδου σε απόσταση δύο λεπτών με τα πόδια από την πλατεία Μοναστηρακίου. Δεκαέξι κτίσματα με ιστορία αιώνων συγκροτούν έναν μοναδικό, συναρπαστικό πυρήνα της Αθήνας των αρχών του 19ου αιώνα, καθώς δεν μιλάμε για μεμονωμένα, ασύνδετα μεταξύ τους κτίρια, αλλά για μια χαρακτηριστική γειτονιά εκείνης της εποχής από την οποία δυστυχώς κληρονομήσαμε ελάχιστα και εντελώς αποσπασματικά στοιχεία. Αυτή η γειτονιά θα ενταχθεί από το 2015 στη ζωή της σύγχρονης πόλης ως έδρα του Μουσείου Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης. Η πρώτη φάση των έργων που αφορούσε τον καθαρισμό του χώρου και των ερειπίων ολοκληρώθηκε, ενώ ο εργολάβος της δεύτερης με αντικείμενο την αποκατάσταση των κτιρίων είναι έτοιμος να πιάσει δουλειά. Οι εργασίες θα διαρκέσουν δύο χρόνια.
Η πρόθεση τόσο των αρμόδιων αρχαιολόγων του υπουργείου Πολιτισμού όσο και των μελετητών (πρόκειται για τον Γιάννη Βεντουράκη και τον Παναγιώτη Ταβανιώτη του γνωστού αρχιτεκτονικού γραφείου «Betaplan») ήταν να μη «μουσειοποιηθεί» αυτό το τόσο σπάνιο κομμάτι αθηναϊκής ιστορίας. Αντίθετα, ο χώρος με την αυθεντική πλακόστρωση και τη χαρακτηριστική μουριά στο κέντρο της θα παραμένει ανοιχτός και εκτός του συμβατικού ωραρίου του μουσείο. Οι επισκέπτες θα μπορούν ελεύθερα να ξεκουράζονται στις μεταλλικές καρέκλες που θα υπάρχουν στη διάθεσή τους ακόμα κι αν δεν θέλουν να δουν το μουσείο.

Επίκεντρο της λεγόμενης «Αυλής των Θαυμάτων» ήταν η οικία Χωματιανού-Λογοθέτη, μιας από τις σημαντικότερες αθηναϊκές οικογένειες την περίοδο της Τουρκοκρατίας με ρίζες στο Βυζάντιο. Εκτός από την πύλη που οδηγούσε στην κεντρική λιθόστρωτη αυλή, διασώζονται ακόμα μια τοξωτή εσοχή με τη βρύση δίπλα της, μια λίθινη σκάλα, ένα καμαροσκεπές κατώι προσαρμοσμένο σε νεότερη οικία και το πηγάδι της κεντρικής αυλής. Ο Αγιος Ελισαίος ήταν η εκκλησία της οικογένειας. Εδώ έψαλλαν ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης και ο εξάδελφός του Αλέξανδρος Μωραϊτίδης. Στην πραγματικότητα επιβιώνουν ολόκληρα ή στοιχεία οικιστικών χώρων (σπίτια, αρχοντικά), χώροι λατρείας και κοινωνικών εκδηλώσεων (εκκλησίες, πλατείες) και χώροι οικονομικής και εμπορικής δραστηριότητας (μαγαζιά, παλαιοπωλεία).

Το σύνολο, σε δύο επίπεδα, είναι συναρπαστικό. Στη μελέτη δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στη διατήρηση του κελύφους και του περιγράμματος των κτισμάτων, και με την αποκατάσταση του συγκροτήματος προβάλλεται η ιδιαιτερότητα της ρυμοτομίας του τετραγώνου που συνδέεται με την έννοια της «γειτονιάς» της παλιάς Αθήνας. Στις νεότερες κατασκευές συγκαταλέγεται η οικία Δραγούμη στην οδό Κλάδου 8 που οικοδομήθηκε το 1835, για λογαριασμό του Νικολάου Μ. Δραγούμη (1809-1879). Το έργο έχει ενταχθεί στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Αττική 20072013» (ΕΣΠΑ) με συνολικό προϋπολογισμό 12.060.647 ευρώ.

Κυριακή 25 Αυγούστου 2013

1ο Συνέδριο Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής

























Η ιστοριογραφία της αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα  μεταξύ 20ου και 21ου αιώνα

Το Συνέδριο επιδιώκει να αποτελέσει πεδίο ανάδειξης της έρευνας των Ελλήνων ιστορικών, θεωρητικών και κριτικών αρχιτεκτονικής, έτσι ώστε να μορφοποιηθεί, στην παρούσα συγκυρία, μια επίκαιρη και αντιπροσωπευτική εικόνα της εντόπιας επιστημονικής παραγωγής στο πεδίο της αρχιτεκτονικής ιστοριογραφίας. Κύρια περίοδος μελέτης και χώρος αναφοράς είναι ο ελληνικός 20ος αιώνας και οι αρχές του 21ου.

Στο Συνέδριο καλούνται να συμμετάσχουν τα μέλη του διδακτικού προσωπικού σχολών της Ελλάδας αλλά και του εξωτερικού, μέλη δημόσιων ή άλλων φορέων, ερευνητές που συνεργάζονται και αναπτύσσουν διδακτική δραστηριότητα σε πανεπιστημιακό επίπεδο, αλλά και ανεξάρτητοι μελετητές με έργο που εντάσσεται στη θεματική του Συνεδρίου. Ενθαρρύνεται η συμμετοχή νέων μελετητών, οι οποίοι οικοδομούν την προσωπική τους ερευνητική ταυτότητα γύρω από την περισσότερο ή λιγότερο πρόσφατη εκπόνηση της διδακτορικής τους διατριβής.

Στο συνέδριο θα γίνουν δεκτές εισηγήσεις που είναι αποτέλεσμα πρωτότυπης ερευνητικής εργασίας. Η επιλογή των εισηγήσεων θα γίνει από τα μέλη της επιστημονικής επιτροπής.
Προθεσμίες:  Αποστολή περίληψης30 Σεπτεμβρίου 2013, κείμενο 150-200 λέξεων.


Η περίληψη πρέπει επίσης να περιέχει ονοματεπώνυμο του/των συγγραφέα/ων, εργασιακή ιδιότητα, διεύθυνση e-mail και τηλέφωνο, τίτλο της εισήγησης και αναφορά σε μία από τις έξι ενότητες στην οποία αναφέρεται, καθώς και σύντομο βιογραφικό σημείωμα του/των συγγραφέα/ων που να μην υπερβαίνει τις 80 λέξεις.

Η συμμετοχή στο Συνέδριο και η παρακολούθηση των εργασιών του είναι δωρεάν.


ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΚΑΛΩΝ ΤΕΧΝΩΝ, 
Τμήμα Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης,  
Αθήνα, 22-24 Μαΐου 2014
Αίθουσα Τζόρτζιο ντε Κίρικο, Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, Πειραιώς 256
Διαβάστε περισσότερα στο άρθρο του GreekArchitechts και στο site του συνεδρίου

a