To
Futuro σχεδιάστηκε το 1968 από τον Φινλανδό αρχιτέκτονα Matti Suuronen. Ήταν ένα απ'τα πρώτα πλαστικά, φορητά σπίτια με σκοπό να μπορεί να μεταφερθεί παντού ως εξοχική κατοικία και κυρίως σαν καταφύγιο για σκι, καθώς τα υλικά του, fiberglass και πλαστικό ενισχυμένο με πολυεστέρα, μπορούσαν να ζεσταθούν εύκολα και να συνδεθούν άμεσα ακόμα και σε απότομο έδαφος. Για την ακρίβεια άντεχε σε θερμοκρασίες από -20 μέχρι 60 βαθμούς Κελσίου και μπορούσε να μεταφερθεί έτοιμο με αεροπλάνο ή ελικόπτερο ή να συναρμολογηθεί επιτόπου μέσα σε 2 μέρες.
To σχήμα του και η μορφή του θυμίζουν ιπτάμενο δίσκο/ UFO, άμεσα συνδεδεμένο με τις φαντασιώσεις της περιόδου περί διαστήματος. Είχε 4 μέτρα ύψος και 8 μέτρα διάμετρο. Περιελάμβανε έξι καθίσματα/ ανάκλιντρα γύρω από το κεντρικό τζάκι, μια μικρή κουζίνα, ένα μπάνιο και ένα υπνοδωμάτιο.
Όντας όμως εκκεντρικό και ακριβό αντικείμενο για να βγει σε μαζική παραγωγή, ξεχάστηκε εντελώς μετά το 1973, όταν η πετρελαϊκή κρίση τριπλασίασε τις τιμές του πλαστικού.
Στην έκθεση
Futuro 2012, που πραγματοποιείται αυτή την περίοδο στο Weegee Exhibition Centre στο Espoo της Φινλανδίας, παρουσιάζεται το πρώτο Futuro, που κατασκευάστηκε ποτέ. Συνεχίζεται έτσι η προβολή αυτής της ρετρό φουτουριστικής αισθητικής της δεκαετίας του '60.
Φωτογραφίες: Γιώργος Παπαματθαιάκης
Για εκτενέστερες πληροφορίες μπορείτε να δείτε και τη
διάλεξη της
Anna-Maija Kuitunen σχετικά με το πρώτο Futuro 001.
Ποιος θα φανταζόταν όμως, πως το Futuro έχει και μακρινό συγγενή το ελληνικό ουφάκι ή "τουριστικό οικίσκο" του αρχιτέκτονα Νικόλα Ξάστερου;
Αντιγράφουμε από την εκτενή ανάρτηση του περιοδικού
ough με τίτλο
The future was round:
"Ο Ξάστερος σπούδασε αρχιτεκτονική στην Ecole des Beaux Arts στο Παρίσι του ’50, και τις δεκαετίες του ’60 και του ’70 σχεδίασε μια σειρά από προκατασκευασμένες κατοικίες από ένα νέο –τότε- υλικό, που χρησιμοποιούσαν για την κατασκευή ελαφρών σκαφών, το fiberglass (ενισχυμένη χημική ρητίνη). Μέσα σε μια οραματιστική προοπτική, τα πανάλαφρα αυτά σπίτια μπορούσαν να στήνονται, συναρμολογούμενα πολύ εύκολα, οπουδήποτε στην εξοχή, δίνοντας υπόσταση στο «όνειρο των διακοπών» -μυθολογία της εποχής. Ο αριθμός των «τουριστικών οικίσκων» που σχεδίασε δεν είναι γνωστός, συνολικά όμως πρέπει να κατασκεύασε το πολύ δέκα, κι αυτά ως δείγματα, μιας και τελικά δεν έγινε ποτέ μαζική παραγωγή.
Το «ουφάκι» το οποίο είχε εντοπίσει η ομάδα errands στο Λουτράκι και αποσυναρμολογήθηκε από την αρχική του θέση για να μεταφερθεί στο Φλοίσβο όπου γινόταν η 2η Μπιενάλε της Αθήνας, Heaven [ήταν μέρος του ενός από τα δύο έργα «τραγικών ουτοπιών αυτονομίας του 70», με τα οποία συμμετείχαν στην έκθεση Live], ήταν ένα από τα 5 που είχαν διασωθεί συνολικά. Το συγκεκριμένο φουτουριστικό σπιτάκι που είχε στηθεί ως εκθεσιακό δείγμα σε ένα μικρό παραλιακό οικόπεδο στο Λουτράκι είναι μάλλον η δεύτερη παραλλαγή στη σειρά των οικίσκων με μορφή ιπτάμενου δίσκου, που έχουν και βεράντα. Η κατασκευή κατοχυρώθηκε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας της Ακαδημίας Αθηνών τον Σεπτέμβριο του 1969 στο όνομα της «Ανώνυμης Βιομηχανικής εταιρείας Μεταλλικών κατασκευών ΑΛΤΑ» με την οποία συνεργαζόταν, και ύστερα το Μάιο του 1973 στο όνομα του. Οι παραλλαγές εκτείνονται από τα τέλη της δεκαετίας του ’60 μέχρι τα μέσα του’70. Ο Ξάστερος, έχοντας οργανώσει ένα εργοστάσιο παραγωγής των φουτουριστικών κατοικιών στην Κομοτηνή και έχοντας λάβει πολλές προτάσεις από ενδιαφερόμενους αγοραστές, ετοίμασε τα εγκαίνια της πρώτης έκθεσης το 1977. Ατυχώς, συνέπεσε με την αλλαγή του νομοσχεδίου για την εκτός σχεδίου δόμηση (κατά μαρτυρίες, το ίδιο κιόλας πρωινό), αλλάζοντας το ελάχιστο οικόπεδο για τοποθέτηση λυόμενου σπιτιού, από 250τμ σε 4 στρέμματα! Με αυτόν τον τρόπο καταργούνταν το όνειρο να τοποθετηθεί ένα μικρό, οικονομικό και εύχρηστο κέλυφος διακοπών σε ένα μικρό οικόπεδο."
Και σχετικό άρθρο στο
Greekarchitects
Πηγές:
Wikipedia,
Futurohouse,
Futurohouse photos
